អា​ម៉ុកខ្មែរ

អា​ម៉ុក គឺ​ជា​មុខ​ម្ហូប​មួយ​ប្រភេទ​ដែល​ខ្មែរ​យើង​និយម​​ប្រាប់​បរទេស​ថា​ជា​​ម្ហូប​ប្រចាំ​ជាតិ​​។ តាម​ការ​សង្កេត​ឃើញ​ជាក់​ស្តែង​ អាម៉ុក ​ហាក់​បាន​ត្រូវ​លើក​តម្កើង​ឱ្យ​ក្លាយ​ជា​ម្ហូប​​មួយ ​ដែល​មាន​លក្ខណៈ​ថ្លៃ​ថ្នូរ​ជាង​​ម្ហូប​​ណាៗ​ទាំង​អស់​ក្នុង​សង្គម​ខ្មែរ​​​​ ​​ព្រោះគេមិនសូវឃើញ​មាន​​​លក់​នៅ​តាម​ទី​ផ្សារ​សាធារណៈ​ ឬ​តូប​លក់​បាយ​តូច​តាច​នោះ​ទេ​ គឺ​ភាគ​ច្រើន​មាន​​តែ​ក្នុង​អាហារដ្ឋាន ​ឬ​ភោជនីយដ្ឋាន​ធំៗ ​ដែល​មាន​លក្ខណៈ​​​ជាតិ​ និង​អន្តរជាតិ​សម្រាប់​ទាក់​ទាញ​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​​ ពិសេស​អ្នកទេស​ចរ​​បរទេស​។

បើ​ក្រឡេក​មើល​ទៅ​ប្រទេស​ជិត​ខាង​យើង​ សម្រាប់​មុខ​​ម្ហូប​ អាម៉ុក​ ពិត​ជា​មិន​មែន​

មាន​តែ​នៅ​ខ្មែរ​នោះ​ទេ ប្រទេស​ថៃ​ និង​ប្រទេស​ឡាវ​ក៏​មាន​ដូច​គ្នា​។ ក្នុង​នោះ​ប្រទេស​ថៃ​ហៅ ​អាម៉ុក​ថា «ហ​ហ្មុក»​ ឯប្រទេស​ឡាវ​ហៅ​ថា «ហ្មុក​»។

តាមវចនានុក្រម​ជួន​ណាត​ ទំព័រ​ ១៥១២ ​បោះ​ពុម្ព​​​ឆ្នាំ​ ១៩៦៧ បាន​​បញ្ជាក់​យ៉ាង​ច្បាស់​ថា គួរ​កុំ​ច្រឡំ​ហៅ​ អាម៉ុក​ ព្រោះ​ជា​សម្តី​ពុំ​គួរ​សោះ​ឡើយ (អាស​គ្រាម​)​​។ ឯអ្នក​ស្រី​ កែវ​ ច័ន្ទ​បូរណ៍ ​បាន​ផ្តល់​ការ​ពន្យល់​ថា៖ «ហហ្មុក ជាពាក្យកួយ ដែលមានសំនៀងដើមហៅថា លម៉ុ ឬ ឡាម៉ុ ជា​ពាក្យ​ខ្មែរ​ដើម​ម្ចាស់​ស្រុក​មួយក្រុម ដែលរស់នៅ នៅម្តុំខាងជើង និងម្តុំពាយព្យ នៃទន្លេសាបប្រទេស​ខ្មែរ ដែល​ជា​តំបន់បរិបូណ៌ ដោយភោគផលត្រី​ យកសាច់ត្រីធ្វើជាប្រហុក ធ្វើគ្រឿងផ្សំអាហារឆ្ងាញ់ៗ បាន​ច្រើន​បែប​ច្រើន​យ៉ាង មានទឹកគ្រឿង នំបញ្ចុកសម្ល​ខ្មែរ និងលម៉ុ នេះ ជាដើម។ ទាក់​ទិន​នឹង​វិធី​ធ្វើ​​នេះ​ អ្នក​ស្រី​កែវ​ ច័ន្ទ​​​ បូរណ៍​ បាន​ប្រាប់​ពី​ប្រវត្តិ​នៃ​ការ​ចម្អិន​អាម៉ុក​ខ្មែរ​ដ៏​គួរ​ឲ្យ​ចាប់​អារម្មណ៍​ថា៖ «កាលជំនាន់មុន គេច្រើនចំហុយអាហារនេះ ដោយសាច់ត្រី​ដំរី ប្រហុក ខ្ទិះដូង និង​គ្រឿង​សម្លខ្ទិះ តែដោយត្រីដំរីជាត្រីកម្រ អ្នកប្រាជ្ញជំនាន់ដើមបាន សរសេរប្រឌិត រឿង «មរណមាតា» ឡើង ដើម្បីខារខាំងចិត្តមនុស្សកុំឲ្យ​សម្លាប់ត្រីដំរី ព្រោះខ្លាច​បាត់​បង់​ពូជ​ត្រី​ជំពូកនេះ។

គ្រឿងផ្សំ
ត្រីរ៉ស់ ស្លឹកគ្រៃ ខ្ជាយ រមៀត ខ្ទឹមស ម្ទេសក្រៀម អំបិល ទឹកត្រី ស្លឹកក្រូចសើច រឺ សំបកក្រូចសើច ស្លឹកញ ដូងទុំ ប្រហុកសាច់។
វិធីធ្វើ
យកត្រីមកពន្លះសាច់យកឆ្អឹងចេញ ហើយហាន់ជាបន្ទះស្តើងៗ។ ស្លឹកគ្រៃ រមៀត ខ្ជាយ ខ្ទឹមស ម្ទេសក្រៀម អំបិល ត្រូវបុកលាយជាមួយគ្នាឱ្យម៉ដ្ឋ រួចបារដាក់មកក្នុងចានសាច់ត្រី ។ ដូងត្រូវ កោសពូតយកតែក្បាលខ្ទិះ ចាក់មកក្នុងចានត្រីដែរ។ យកប្រហុកបន្តិច ចិញ្ច្រាំឱ្យល្អិតបន្តិច ដាក់លាយជាមួយគ្នា ច្រូចទឹកត្រី ទើបយកដងវែកមកកូរឱ្យសព្វទាល់តែបែកសាច់ត្រី ហើយទឹកខ្ទិះ នោះឡើងខាប់រលាយចូលគ្នាសឹមឈប់កូរ។ ស្លឹកញត្រូវកាត់ជាកំណាត់ខ្លីៗដាក់ពីលើស្លឹកចេក ទើប ដួសសាច់ត្រីដែលកូរនិងទឹកខ្ទិះនោះ ចាក់ពីលើហើយខ្ចប់ឱ្យជិត យកធាងដូងធ្វើជាកន្លះខ្ទាស់ឱ្យជាប់ រួចយកទៅចំហុយក្នុងឡាំងស៊ីង ទុកឱ្យឆ្អិនជាការស្រេច ។

ប្រភព៖ រូបភាព កែវ ចន្ទបូរណ៍ និងអត្ថបទ​ archphkai.wordpress.com